The Blue Zones

Van Pathogenese naar Salutogenese

Pathogenese = oorzaken ziekte 
Salutogenese = oorzaken gezondheid

Zorgtechnologie
Zorg en technologie: kloof dichten. Technologen ontwerpen vaak dingen waar geen behoefte aan is bij de ouderen. En binnen de verpleging vinden ze technologie vooral de 'koude kant'.

Technologie in de toekomst:

• BIG data: software die ziektes analyseert
• Thuisdiagnose: via smartphone
• Sensoren: slimme bakstenen, bh's
• Insideables: chip in hand
• Internet of things
• Slimme apps: 'lose it' (foto maken van je eten en dan krijg je de gegevens van het gerecht, bijv. kcal), ziekenhuisbezoek met minion (app voor kinderen, ze moeten dan op de app de minion volgen bijv. naar de operatiekamer).
• Technologie en genetica: risico-analyse (tegenwoordig kun je DNA helemaal ontleden en dan kun je kijken op welke ziekte je meer risico hebt).
• CRISPR: genetisch materiaal herschrijven
• Gepersonaliseerde geneeskunde (welke medicatie werkt het beste met jouw DNA profiel)

Salutogenese (oorzaken van gezondheids): Antonovsky (vinder van salutogense)

3 dingen zijn belangrijk:

• Comprehensibility; onthouden, waarderen en conclusies trekken.
• Manageability; samenwerken en dingen verwezenlijken.
• Meaningfullness; betekenisvol zijn.

De levensverwachting stijgt van 81,5 jaar in 2015 naar bijna 86 jaar in 2040. Vrouwen hebben 3,8 jaar meer levensverwachting. Mensen worden steeds ouder worden en dit betekent ook dat er meer chronische aandoeningen zullen zijn. Eén op de drie Nederlanders heeft dan twee of meer chronische aandoeningen, bijna één op de vijf heeft drie of meer chronische aandoeningen.

Twee derde van de toename in de totale uitgaven is toe te schrijven aan ontwikkelingen in medische technologie en welvaartsstijging; één derde aan de vergrijzing en bevolkingsgroei. Er zijn uitgaven op basis van demografie, overige ontwikkelingen en zorguitgaven.

WHO; wereldgezondheidsorganisatie pleit voor meer investering in het vroegere leven om zo gebreken te voorkomen als je ouder word. Op het gebied van preventie. We geven heel veel geld uit aan ziekte en heel weinig geld aan gezondheidszorg. Maar 3 of 4 procent van het geld gaat maar naar preventie en screening. We zijn heel veel bezig met pathogenese en veel te weinig met salutogenese.

"Meer dan de helft van alle ziektegevallen in Nederland zijn vermijdbaar. Dit vraagt om de juiste keuzes van individu én samenleving. Vooral de politiek zou andere keuzes moeten maken om het ontstaan van ziekten tegen te gaan. Gemiddelde Nederlander zou 10 jaar langer in goede gezondheid kunnen leven." - Professor Johan Mackenbach.

"De preventie van allerlei medische problemen op latere leeftijd, maar ook het gebrek aan sociale contacten is niet écht een politiek of maatschappelijk thema. Niemand heeft het morele leiderschap over het voorzorgsprincipe." - Professor Rudi Westendorp.

• Loma linda (California)
• Nicoys (Costa Rica)
• Sardinië (Italië)
• Ikaria (Griekenland)
• Okinawa (Japan)

Mensen blijven hier 12 jaar langer gezond en ze worden 7 tot 8 jaar ouder dan de gemiddelde westerling. Mannen hebben evenveel kans om ouder te worden tot 100 net als vrouwen in de Blue Zones.

Cijfers uit de Blue Zones

• 7 jaar meer levensverwachting
• 12 jaar meer gezonde levensverwachting
• 1/5 van het aantal kankers
• 1/6 van het aantal hart- en vaatziekten
• 1/6 van het aantal dementerenden

Omgevingsfactoren

• Luchtvervuiling. In Nederland hebben we een hele slechte luchtkwaliteit. Alle blue zones liggen in gebieden waar de luchtkwaliteit goed is.
• Aantal uren zonneschijn. In de blue zones hebben ze gemiddeld genomen meer zonuren. Dan krijg je meer vitamine D, de zon activeert deze vitamine D en dit kan zorgen voor de opbouw van onze botten.
• Lawaai. Mensen die dicht bij drukke verkeerswegen wonen of bij een vliegveld hebben meer kans op hart- en vaatziekten. Het lawaai heeft dus invloed op je gezondheid omdat je dan minder diep slaapt.
• Healing environment. We worden beïnvloed door onze omgeving. Als patiënten vanuit hun kamer uitzicht hebben op groen hebben ze een 30% snellere genezing door invloed van natuur. Google & Philips besteden ook veel aandacht aan healing environment.
• Blue zones hebben een ongeorganiseerde gezondheid en wij hebben een georganiseerde ongezondheid.
• Eten heeft grote invloed op je gezondheid. Verleidingen tot ongezond gedrag. 70% bewerkt voedsel in onze supermarkten. In Okinawa eten mensen veel zeewier waar veel gezonde mineralen inzitten.

Kenmerken ouderen in de Blue Zones

• Bewegen gedurende heel de dag. Regelmatig fysieke laag intensieve inspanning is beter voor je om langer gezond te blijven. In de Blue Zones zie je overal dat ze heel de dag bewegen. Het is belangrijk om gedurende de dag te blijven bewegen.
• Landbouw in Blue Zones stimuleert automatisch tot beweging.
• Nederland is comfort society. We zijn opzoek naar comfort.
• Nudge: hoe kunnen we mensen stimuleren om bepaalde dingen doen, zonder dat ze dat bewust beseffen. Mensen verleiden om bepaalde dingen te doen (voetstappen naar de trappenhal).

2. Doelen hebben (ikigai)

• Doelen hebben in het leven, elke dag een doel hebben.
• Het is belangrijk om doelen te blijven hebben na jouw job.
• Doelen hebben en betekenisvol blijven blijkt erg belangrijk te zijn als je 100 wilt worden.
• Sardinië: "Ik ga elke dag de groenten uit de tuin halen en wassen voor mijn dochter en haar gezin" - vrouw, 96 jaar.
• Geen verpleeghuizen in Sardinië; ouderen blijven thuis wonen en gezin zorgt ervoor en zij blijven langer gezond.
• Nederland heeft donut economie. We moeten ophouden met rijker en rijker willen worden, maar we moeten heel snel overgaan naar betekenis economie. Betekenisvol ondernemen. Stresserende groei-economie waar je altijd moet presenteren, beter en hoger moet zijn. Inkomen heeft weinig invloed op gelukkig zijn. We moeten streven naar een betekenisvolle leven. 
  

3. Relax

• Rust nemen
• Power nap
• Meditatie

Meditatie en wetenschap
Dr. Matthieu Ricard (70)

• Onderzoek in de Universiteit van Luik (Professor Dr. Steven Laureys)
• Scoort als jonge universiteitsstudenten in aandachtsproeven
• Vijfjarigen die dagelijks mediteren tonen 30% meer sociaal gedrag.

4. Veel groenten, onbewerkt

• Lekker vers gezond eten. Veel vers voedsel.
• Kleine porties, kleine bordjes gebruiken.
• Sardinië: Welke 2 groenten eten we vandaag? NL: Eten we vandaag vis of vlees?
• Vers brood eten ze in Sardinië, granen broden. NL: bruinbrood is gekleurd met kandijsuiker om het bruin te maken. Brood in NL hogere glucose index (GI), daling en stijging van bloedsuikerspiegel, zorgt voor meer hongergevoel.
• Sardinië: Hari Hachi Bu: voor het eten altijd zeggen. We gaan eten tot 80% verzadiging. Van eten moet je een samen ritueel blijven houden.
• Heel veel groenten, veel kleurrijke groenten en weinig vlees.
• Groente consumptie: eind jaren tachtig aten we meer dan nu. NL: slechts  1 op de 6 komen aan de aanbevolen dagelijkse dosis van 200 gram groenten per dag.

Blue Zones dieet

    Minder                                                  Meer

• Rood vlees                                   Vette vis: haring, makreel, zalm, ansjovis, sardientjes
• Verzadigde vetten                       Véél groenten
• Transvetten                                  Bonen, granen, tofu
• Gebakken of gefrituurd               Fruit
• Toegevoegde suikers                  Noten
• Bewerkt voedsel                          Verse producten
• Eenzijdig                                       Brood met lage GI

Bij de eerste voedingsdriehoek zaten industrie en landbouw rond de tafel met elkaar en bij de tweede driehoek zaten gezondheidsdeskundigen rond de tafel.

5. Religieus of spiritueel

• Religieuze blijven langer leven dan niet religieuze
• Weinig stress
• Leven in gemeenschap
• Positieve invloed op gezondheid
• Kunnen relativeren

6. Familie en vrienden

• Familiebanden zijn heel sterk, familie staat voorop.
• Langdurige vriendschappen en veel echte vrienden (geen FB vrienden).
• Gemiddeld hebben ze 8 á 9 echte vrienden. Echte vrienden zijn zeldzaam.
• Die vrienden dat is mijn lange leven. Zorgen voor elkaar.
• NL heeft behoefte aan individualiteit en privacy.

7. Positief denken

• Levenshouding
  
• Glas is halfvol, weet staat de kraan. Waar krijg je positieve energie van? 
• "Wees blij als het regent, want als je niet blij bent regent het ook." - Inwoner Okinawa

5 tips

• Het onderhouden van sociale ondersteuning en contacten in je omgeving (liefde en intimiteit, een doel hebben) 
• Het uitvoeren van technieken om stress onder controle te houden 
• Matig intensief bewegen door de dag heen 
• Kiezen voor volwaardige voedingsmiddelen op plantaardige basis 
• Betekenisvol blijven 
  

Happy Ageing! 😁