Beeldvorming over ouderen

Beeldvorming

Wat is 'beeldvorming?'

• Opvattingen en houdingen die we er over anderen op nahouden (= het beeld).
• Beeldvorming komt via twee verschillende soorten ervaringen tot stand:
  - Ze ontstaan door wat we zelf van die anderen meemaken.
  - Ze ontstaan doordat we bestaande opvattingen en houdingen geheel of gedeeltelijk overnemen.

Media en beeldvorming

Twee dominante beelden 

1. Als je ouder wordt, val je ten prooi aan ziekte en beperking.
2. Als je ouder wordt, is het leven een groot feest. 'Het Zwitserlevenbeeld'.

Gevolgen van de beeldvorming

• Het werkt generaliseren, er ontstaan stereotypen.
• Het beeld dat er over ouderen of de ouderdom bestaat, is van invloed op de wijze waarop met ouderen wordt omgegaan.
• Dit beeld heeft invloed op het zelfbeeld dat de ouderen over zichzelf hebben.

Gevolgen voor de ouderen

• De omgeving behandelt ouderen volgens het beeld van 'prooi van ziekte en beperking.'
• Ouderen hebben zelf het gevoel dat ze zouden moeten voldoen aan het 'Zwitserlevenbeeld.'

Mythes

1. Ouder worden betekent zieker worden.
   "Er zijn overtuigende bewijzen dat lichamelijke problemen op oudere leeftijd niet zozeer het gevolg zijn van veroudering alleen, maar wel een opeenstapeling van de effecten van een ongezonde leefstijl" - Dr. J A Walburg, directeur Trimbosinstituut.
2. Ouder worden betekent cognitieve achteruitgang.
   "Er zijn overtuigende bewijzen dat onze hersenen zich blijvend ontwikkelen tot op hoge leeftijd. Ze moeten daarvoor wel gestimuleerd worden. Bewegen heeft een positieve invloed, stress een negatieve" - R. Carter.
3. Ouder worden betekent dementeren.
   - Er zijn sterke aanwijzingen dat mentaal actief blijven een beschermende werking heeft tegen dementie. 
   - Er zijn redelijke aanwijzingen dat lichamelijk actief blijven de kans op dementie verkleint. 
   - Er zijn redelijke aanwijzingen - maar steeds meer - dat leefstijl en voeding een invloed hebben op ontstaan van dementie.
   - HOPE (Heart Outcome Prevention Evaluation) : 41 % minder dementie door behandeling van hoge bloeddruk.
4. Ouder worden betekent depressief worden.
   Angst en depressie zijn geen logisch gevolg van het ouder worden. De angsten en depressies van ouderen hebben dezelfde achtergronden dan die van jongeren en kunnen net zo behandeld worden.
   
5. Oudere mensen zijn duur voor de maatschappij
   Nuance:
   - Kosten van leefstijlfactoren.
   - Kosten in het laatste levensjaar!
   Opbrengsten
   - Tussen 60 en 70 jaar = big spenders.
   - Ouderen en kleinkinderen: opvang.
   - Economische impuls: bouwen van voorzieningen, de farmaceutische industrie, de silver market etc.

Het nieuwe ouder worden

Wat is oud?
- Van 50 tot 100 en meer is niet in een benaming te vatten.
- Hele heterogene groep.
- Kalenderleeftijd t.o.v. biologische leeftijd.
- Van biologische benadering naar biopsychosociale benadering.

Tips

• Reflecteer op jouw vooroordelen over ouderen.
• Ouderen zijn divers, maak niet één innovatie voor álle ouderen!
• Er is een verschil tussen wat mensen nodig hebben en wat ze willen.
• Je bent nooit te oud om te sporten. Australische dame van 99 bewijst dit door haar meervoudige deelname aan de World Masters Gamers in Sidney.
• Neem geen waardevolle rollen weg bij de (kwetsbare) ouderen.
• Ouderen zijn creatief en kunnen innoveren.
• Ouderen kunnen wel met techniek omgaan.
• Begrijp je doelgroep (doe onderzoek, maak kennis).
• Marketing: hoe zet je jouw innovatie neer als iets dat niet voor kwetsbare ouderen is?
• Vitaliteit en kwetsbaarheid kunnen naast elkaar bestaan.
• Focus op de positieve gezondheid.

Interessante filmpjes en artikelen over beeldvorming over ouderen

Artikel: Beeldvorming rondom ouderen 
Artikel: 100-jarige wil doctoreren