Actualiteit sociaal domein

P2: Week 1 - Woensdag 7 november 2018

1) Richtvraag teksten Beun

Wat houdt de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in en wat is volgens Beun de achterliggende ideologische kant en de achterliggende praktische kant van deze wet?

De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) bestaat sinds 1 januari 2007 en ondersteunt mensen met een beperking om mee te doen in de samenleving. Het doel van de Wmo is dat burgers mee moeten doen, participatie van burgers. Dat meedoen is niet alleen een doel, maar ook een middel. Het gaat er vooral om dat de samenleving zelf geactiveerd wordt om deelname van mensen met een beperking mogelijk te maken.

De ideologie achter de Wmo concentreert zich op de ontwikkeling van een participatiemaatschappij en komt voort uit een aantal elementen:

Toenemende individualisering, die niet meer past bij het collectief aanbieden van zorg. Een groot aanbod van dezelfde diensten binnen zorg en welzijn past niet langer bij de zorgvraag van burgers op maatwerk.
Analyse dat mensen te gemakkelijk een beroep doen op de door de overheid georganiseerde voorzieningen en te weinig gericht is op zelfredzaamheid en informele zorg.
De Wmo kent een bestuurlijk en een maatschappelijk doel, bestuurlijk gaat het om een verschuiving van de Rijksoverheid naar de gemeenten (transitie) en maatschappelijk gaat het om het meedoen van burgers (transformatie).
Door voorzieningen decentraler te organiseren, zo passend mogelijk bij de individuele behoefte van de burger, is het mogelijk om de kosten in de zorg te verminderen.

De praktische kant van de Wmo gaat over bezuinigingen. De kanteling van verantwoordelijkheden vanuit de Rijksoverheid naar de gemeente gaat gepaard met een korting op alle voorzieningen van gemiddeld 25%. Dit betekent dat gemeenten niet alleen een uitbreiding van taken en verantwoordelijkheden krijgen, maar dat ze de klus moeten klaren met veel minder geld dan voorheen voorhanden was.

2) Wijkscan

Maak een scan van jouw woonomgeving, oftewel je wijk/dorp. Daarvoor moet je eerst helder hebben wat je onder 'jouw wijk' verstaat. Tot waar reikt die? Gebruik je de (wijk-)indeling die je gemeente aanhoudt? Dat laatste kan handig zijn als je informatie van internet (bijv. statistieken) wilt opzoeken.

Op basis van bronnenonderzoek (denk hierbij aan de bronvermelding), observatie, rondvragen en eigen inzicht breng je de volgende punten in kaart:

Bevolkingssamenstelling van je wijk (leeftijd, inkomen, opleidingsniveau, huishoudenssamenstelling)
Aanwezige voorzieningen in je wijk (winkels, buurtcentrum, speelvoorzieningen, onderwijs, zorgvoorzieningen, etc.)
Buurtgebonden organisaties (bijv. buurtvereniging)
Sociale cohesie: jouw indruk van de mate waarin mensen elkaar kennen en zich met elkaar verbonden voelen. Geef hierbij ook aan waar je dit beeld op baseert (onderbouwing).
Leefbaarheid: in hoeverre is het in jouw wijk prettig en veilig wonen? Geef hierbij ook aan waar je dit beeld op baseert (onderbouwing).
Evt. bestaande initiatieven om zorg/hulp/ondersteuning uit te wisselen.
Overige opvallende/typerende punten m.b.t. je wijk.

Verwerk deze punten in een lopend verhaal van ongeveer 500 woorden.

Zorgvlied in Tilburg

De buurt Zorgvlied is gelegen in de wijk West in de gemeente Tilburg en bestrijkt een gebied van 86 hectare, waarvan 0 hectare aan meren, sloten en andere wateren. Per vierkante kilometer wonen er gemiddeld 4.496 personen. Tilburg ligt in de provincie Noord-Brabant

Huishoudens

Zorgvlied telt 1.745 huishoudens met een gemiddelde grootte van 2,2 gezinsleden. 34% van de huishoudens hebben kinderen en 28% van de huishoudens hebben geen kinderen. De resterende 38% betreft 1-persoonshuishoudens. De burgelijke staat van de huishoudens betreft 40% gehuwd, 47% ongehuwd, 7% gescheiden en 6% is weduwe/wedenaar.

Mobiliteit

In totaal zijn er in Zorgvlied 1.730 personenauto's geregistreerd wat neerkomt op 2.005 personenauto's per vierkante kilometer. Daarnaast zijn er 125 bedrijfsmotorvoertuigen en 90 motoren geregistreerd in Zorgvlied. Elke huishouden in Zorgvlied heeft 1 personenauto.

(Zorgvlied Tilburg, z.d.).

Voorzieningen

Er zijn veel voorzieningen in Zorgvlied. Veel voorzieningen zoals Spar, Medinilla, Casquette, PostNL Postkantoor, Service Point, HuidFocus Mariëlla Evers, Optiek Eyenyn en Wijkcentrum de Back. Daarnast heb je veel eetgelegenheden zoals Rose Garden, Cafetaria-online.nl, American Starburger, Pizza 4 you, Bakkerij Floor van Lieshout, Villa Nova, Eethuis Cafetaria Zorgvlied en Maxi-Food Tilburg. Zorgvlied heeft ook veel onderwijs te bieden. Je hebt namelijk Rooms Katholieke Basisschool Christoffel, Frater van Gemertschool, Foundation Xpect Primary, Van Ewijk en Onderwijs, Sylvie Willekens RT en Huiswerkbegeleiding en van Esch kwaliteit in onderwijs en zorg. Daarnaast heb je in Zorgvlied een apotheek (pharmacy Zorgvlied), Huisartsenpraktijk Zorgvlied, J. Boom & S. Keles, Tandartspraktijk E.J. Reijnen B.V., Wijkvereniging Zorgvlied Totaal, Burgemeester Day Care, Kinderopvang Schout en een ouderenwoning genaamd Zorgvlied. Daarnaast zijn er ook veel buurtgebonden organisaties zoals Wijkvereniging Zorgvlied en Kunstenaarsvereniging Ru van Rossem sociëteit.

Sociale cohesie

De sociale cohesie in de buurt is heel sterk, omdat bijna iedereen elkaar kent en iedereen elkaar groet. Zorgvlied is een degelijke buurt, waarbij de meeste mensen elkaar respecteren. Dit op basis van observatie, waarbij iedereen met elkaar een praatje maakt in de buurt. Iedereen leert elkaar kennen tijdens het maken van een wandeling op straat en het doen van boodschappen in de winkel. Daarnaast is mijn buurt prettig en veilig om in te wonen. Zorgvlied is in 2011 de negende veiligste buurt van Tilburg met een cijfer van 6,95 gemiddeld (Zorgvlied Tilburg, z.d.).

(Weetmeer Buurtinformatie, z.d.).

3) Richtvraag Jager-Vreugdenhil

Wat wordt er volgens Jager-Vreugdenhil binnen de Wmo van de wijk verwacht en welke kritiek heeft zij hierop?

Er wordt binnen de Wmo een aantal dingen verwacht van de wijk:

De buurt en wijk als directe geografische omgeving van een zorgvrager; dat betekent dat voorzieningen beschikbaar moeten worden gesteld in de buurt van de zorgvrager.
De wijk als ideaal organisatieniveau voor het realiseren van samenhang in voorzieningen; dat betekent wijkgericht werken door beroepskrachten, om een integrale aanpak mogelijk te maken.
De buurt als niveau waarop sociale samenhang en leefbaarheid vormkrijgen, door te functioneren als ontmoetingsplaats, en door 'de civil society te creëren.'

Jager-Vreugdenhil denkt niet dat informele zorg en ondersteuning bevorderd kan worden door sociale samenhang te bevorderen in buurten en wijken. Er is, volgens haar, geen verband tussen sociale samenhang in buurten en de informele zorg die tussen buren gegeven wordt. Men is wel bereid elkaar te helpen, maar dan in noodgevallen, voor korte tijd, en liefst op basis van wederkerigheid. Voor structurele zorg verwacht men van elkaar dat men de weg weet naar de professionele voorzieningen. Er kunnen wel sociale verbanden binnen buurten ontstaan, maar dat zijn dan niet vanzelfsprekend sociale verbanden die zorg en ondersteuning tot doel hebben. Betrokkenheid van mensen bij een buurtorganisatie betekent nog geen bereidheid om ook zorg en ondersteuning te geven aan buren. Buren organiseren zich wel gemakkelijk om hun onderlinge omgang in de publieke ruimte te regelen, maar zullen hun privéruimte eerder van elkaar afschermen dan buren daarin toe te laten (Jager-Vreugdenhil, 2012).

4) Vragen teamleider Wmo-loket Etten-Leur

Tijdens de lesdag komt de teamleider van het Wmo-loket van de gemeente Etten-Leur langs voor een gastles in een College Tour-achtige opzet. Ter voorbereiding daarop zoek je op wat het werk van een Wmo-consulent inhoudt en bedenk je minimaal drie vragen die je haar die middag wilt stellen.

Hoe bereikt u kwetsbare mensen die niet per se een huisbezoek willen ontvangen van een Wmo-consulent?

Antwoord: wijkzuster wordt ingeschakeld, omdat zij meer laagdrempeliger is voor de mensen dan de gemeente.

Hoe brengt een Wmo-consulent de zelfredzaamheid van iemand en hulp van de sociale kring in kaart?

Antwoord: aan de hand van de zelfredzaamheid matrix (GGD-amsterdam) → mijn positieve gezondheid.

Wat wordt er gedaan als een Wmo-consulent eenzaamheid signaleert bij een oudere?

Antwoord: Eenzaamheid signaleren door een huisbezoek en te vragen naar netwerk, situatie etc. Wijkwerker, dagbesteding, introduceren waardoor de drempel verkleint.